Jak nagrać koncert akustyczny za pomocą pary mikrofonów? [2021-03-02]

Często przy profesjonalnym nagrywaniu koncertów używa się wielu mikrofonów, w taki sposób żeby na osobną ścieżkę audio nagrać każdy instrument. Potem w pracochłonnym procesie postprodukcji miksuje się materiał uzyskując nagranie stereo. Nie zawsze taki sposób nagrywania koncertów jest jedyną opcją, nie zawsze też najlepszą. Istnieją setki nagrań koncertów zarejestrowanych na dwa mikrofony, które jakością dorównują nagraniom wielośladowym.  W tym artykule chcieliśmy się podzielić z Wami wiedzą jak dobrze nagrać koncert akustyczny na dwa mikrofony.

Zanim zaczniemy

Uzyskanie profesjonalnego nagrania koncertu na dwa mikrofony wymaga uświadomienia sobie kilku spraw:

  • nagrywanie na 2 mikrofony panoramy stereo najlepiej sprawdza się w przypadku koncertów akustycznych, klasycznych, kameralnych, nagraniach chóru
  • samo pomieszczenie gdzie nagrywa się koncert powinno mieć bardzo dobrą akustykę, dźwięk w pomieszczeniu musi brzmieć dobrze, jest selektywny, pełny. Nie znaczy to, że pomieszczenie musi być dobrze wytłumione - istnieją przestrzenie np. kościół gdzie pogłos/akustyka może pomagać nagraniu np. w przypadku nagrań chóru

Sprzęt do nagrywania

Jeśli powyższe warunki są spełnione możemy z powodzeniem nagrać koncert akustyczny na parę mikrofonów. Do tego potrzebny będzie nam:

  • rekoreder audio (np. Sound Devices MixPre6 lub opcja bardziej budżetowa Zoom H6), jeśli nasza kamera obsługuje 2 wejścia audio xlr oraz posiada zasilanie Phantom Power możemy nagrywać bezpośrednio w kamerze (natomiast zazwyczaj nagrania na osobny rekorder mają lepszą jakość)
  • dobre słuchawki (najlepiej wytłumione)
  • para mikrofonów - w naszym przypadku użyjemy doskonałych mikrofonów Neuman KM184 - mikrofony te sprzedawane są w parach, a producent dba o to, żeby obydwa egzemplarze miały taką samą charakterystykę dźwięku
  • statyw mikrofonowy z uchwytem na dwa mikrofony do nagrań stereo (szyna) - umożliwia odpowiednie umiejscowienie dwóch mikrofonów wobec siebie. Jeśli nie mamy takiego specjalnego uchwytu możemy użyć dwóch osobnych statywów mikrofonowych.

Umiejscowienie i konfiguracja mikrofonów

Umiejscowienie pary mikrofonów wobec siebie ma duży wpływ na jakość i charakter całego nagrania. Istnieją dwie główne techniki umiejscawiania mikrofonów wobec siebie w przypadku nagrywania panoramy stereo:

  • XY - w tym przypadku kapsuły mikrofonów umieszczamy jedną nad drugą, a mikrofony umiejscawiamy wobec siebie pod kątem 90 stopni. Ten sposób nagrania daje nieco mniejsze wyeksponowanie panoramy stereo i charakteru pomieszczenia niż w przypadku drugiej techniki ORTF. Ta technika bardziej uwypukla źródło nagrywanego dźwięku, a mniej sali (przestrzeni). W przypadku zastosowania tej techniki musimy uważać, żeby kapsuły mikrofonów nie stykały się ze sobą - ocieranie się mikrofonów może być słyszalne na nagraniu. (patrz zdjęcie w galerii)
  • ORTF - ta technika polega na umiejscowieniu mikrofonów pod kątem 110 stopni wobec siebie, a ich kapsuły są oddalone od siebie o około 17cm. Mikrofony “patrzą” w odwrotnych kierunkach w stosunku do samych siebie. Ta technika bardziej uwypukla panoramę stereo nagrywanego dźwięku przy jednoczesnym zachowaniu czytelności charakterystyki mono nagrania. (patrz zdjęcie w galerii)
  • Inne techniki - istnieje wiele innych technik umiejscowień mikrofonów do nagrywania panoramy stereo np. AB, NOS. Ze względu na podstawowy charakter artykułu nie będziemy się w nie tutaj zagłębiać.

Jeśli wybierzemy już odpowiednią technikę umiejscowienia wobec siebie mikrofonów czas ustawić parę mikrofonów na statywie w odpowiedniej odległości od źródła dźwięku. Najlepiej zrobić to umiejscawiając mikrofony w różnych odległościach od nagrywanego zespołu i badać za pomocą słuchawek jakość panoramy stereo. Pamiętaj, że mikrofony Neuman jak i większość profesjonalnych mikrofonów wymagają włączenia w rekorderze zasilania Phantom Power na każdej ścieżce. Sam poziom nagrywanego dźwięku powinien średnio oscylować w granicach -12db. Upewnij się, że dźwięk nie przesterowuje w rekorderze - poziom nagrywania nie jest zbyt wysoki.

Kilka wskazówek

  • im dalej od źródła dźwięku tym niskie częstotliwości nagrywanego zespołu (basy) będą mniej uwypuklone w nagraniu
  • im dalej od źródła dźwięku tym bardziej będzie słyszalny charakter pomieszczenia (pogłos). Przykładowo jeśli chcemy zmniejszyć ilość pogłosu z sali słyszalnego w nagraniu powinniśmy podejść z mikrofonami bliżej źródła dźwięku
  • często jest tak, że po wejściu publiczności do sali zmienia się ilość pogłosu w pomieszczeniu i brzmi ono inaczej - staraj się monitorować nagranie także po wejściu publiczności
  • jeśli pomieszczenie jest zbyt intensywnie słyszalne w nagraniu (bez względu na odległość od źródła dźwięku) możemy zmienić technikę z ORTF na XY
  • wysokość umiejscowienia mikrofonów powinna mniej więcej zgadzać się z średnią wysokością źródła dźwięku, natomiast lepiej unikać umiejscawiania mikrofonów blisko ścian i podłogi, gdyż może to niekorzystnie wpłynąć na jakość nagrania ze względu na odbicia
  • zazwyczaj, odpowiednie umiejscowienie mikrofonów nie pokrywa się z umiejscowieniem kamery (w przypadku jeśli nagrywamy nie tylko audio ale także video). Dlatego mikrofony ustawiamy niezależnie od pozycji kamery, nawet jeśli kamera pełni funkcję rekordera
  • w przypadku koncertów akustycznych warto nagrywać w wyższych formatach częstotliwości np. 48khz będzie lepszym wyborem niż 44.1 khz, warto też nagrywać w większej rozdzielczości bitowej np. 24bity lub jeśli to obsługiwane przez rekorder - 32bity
  • jeśli masz do dyspozycji dodatkowy mikrofon możesz go użyć do nagrania najważniejszego instrumentu/wokalu w zespole, a potem w razie potrzeby uwypuklić tą ścieżkę w miksie dodatkowo oprócz panoramy stereo - daje to często bardzo spektakularne efekty. 

Galeria

Powiązane produkty do wypożyczenia